27 Ocak 2009 Salı

Sabit Kur-Dalgalı Kur

Bu aralar ekonomide dalgalı kur mu sabit kur mu tartışmaları baş göstermektedir.Merkez Bankasının 2009 yılında da enflasyon hedeflemesi ile birlikte dalgalı döviz kuru rejimi uygulamasına devam edeceğini belirtti. Bu nedenlerle sabit kur ve dalgalı kur arasındaki farkları incelemek gerekirse şöyle bir tablo ortaya çıkıyor.


SABİT KUR

Yerel para biriminin değerinin, başka bir para biriminin veya para birimleri sepetinin değerine veya altın gibi başka bir değere bağlandığı kur düzenidir.

•Sabit döviz kuru sistemlerinin avantajları:
Sabit kur sistemleri, kurlar sabit olarak tutulabildiği ya da sabit tutulabileceğine olan güven azalmadığı sürece, ekonomik birimlere geleceğe dönük olarak planlama ve fiyatlama yapma olanağı tanımakta ve böylelikle yatırım ve ticaret hacminin genişlemesine yardımcı olmaktadır.
Sabit kur sistemlerinde ekonomik birimler geleceğe yönelik ücret ve fiyatları beklenen kur artış oranına uygun olacak şekilde belirleyerek, enflasyonun düşürülmesine yardımcı olabilirler.
Sabit kur sistemleri merkez bankalarına döviz kurlarını kendi belirlediği denge seviyesinde tutma imkânı tanımaktadır.
Finansal araçların ya da piyasaların esnek bir döviz kuru sistemini uygulamaya imkân verecek kadar gelişmediği ülkelerde, para politikası uygulamalarına disiplin getireceğinden sabit kur sistemleri uygulamak tercih edilebilir.

•Sabit döviz kuru sistemlerinin dezavantajları:
Sabit döviz kuru sistemi para politikasına kısıtlar koymaktadır. Uygulanan para politikası döviz kurunun sabitlendiği ülkenin uyguladığı para politikası ile çelişmesi ve parasal hedeflerde sapmalar meydana gelmesi durumunda ortaya çıkacak istenmeyen sermaye hareketleri, merkez bankası müdahalelerini zorunlu kılabilir. Sermaye girişleri enflasyon üzerinde baskı yaratabilir, sermaye çıkışları ise rezervlerde erimeye neden olabilir.
Merkez bankasının müdahalelerin likidite üzerindeki olumsuz etkilerini dengelemek üzere ters taraflı sterilizasyon işlemleri yapması gerekebilir ve bu işlemler merkez bankalarına ek maliyetler yükler.
Sabit kur sistemleri para otoritesinin kredibilitesinde bir azalma olması durumunda spekülatif ataklara açık hale gelmektedir. Bu nedenle, merkez bankalarının spekülatif atakları caydırabilmek için yüksek düzeyde rezerv bulundurmaları gerekmektedir.
Sabit kur sistemlerinde merkez bankalarınca belirlenen döviz kurunun denge seviyesi olup olmadığını ve denge kurunu merkez bankasının piyasadan daha iyi belirleyip belirleyemeyeceğini kesin olarak söylemek mümkün değildir.
Sabit kur sistemlerinde döviz kurları nominal olarak sabit kalsa da önemli bir gösterge ve hatta kimi zaman hedef olabilen reel kurlar değişebilmektedir.
Dış şoklar döviz kurlarına yansımamakta, etkisini işsizlik ve ekonomik faaliyetlerdeki değişikliklerle göstermektedir.


DALGALI KUR


Serbest döviz kuru veya dalgalı kur, kurların piyasa tarafından belirlendiği bir sistemi ifade eder. Merkez Bankası, belki zaman zaman alım satımlarla kurları etkileyecektir ama kurları büyük ölçüde piyasa belirleyecektir.

•Dalgalı döviz kuru sistemlerinin avantajları:
Döviz kuru piyasada serbestçe belirlenmekte, mal ve varlık piyasalarında gerçekleşen ya da beklenen arz-talep değişimleri döviz kuruna yansımaktadır.
Piyasaların tam etkin çalıştığı kabul edilirse, dalgalı kur sistemlerinde piyasada fiyat dengesizlikleri oluşması mümkün olmadığından spekülatif hareketlerle kâr elde edilmesi imkanı da ortadan kalkmaktadır.
Dalgalı kur sistemleri içsel ve dışsal şokların gerektirdiği ayarlamaları döviz kurlarına yansıttığından parasal büyüklükler yabancı sermaye hareketlerinin etkisine maruz kalmamakta ve merkez bankaları bağımsız para politikası uygulama olanağı bulmaktadır.
Döviz arz ve talebi piyasa tarafından dengelendiğinden merkez bankası müdahaleleri de en aza indirgenmektedir.

•Dalgalı döviz kuru sistemlerinin dezavantajları:
Döviz kurlarının gelecekteki değerine ilişkin belirsizlikler ekonomik birimlerin geleceğe ilişkin planlama ve fiyatlamalarını sağlıklı olarak yapabilmelerini zorlaştırmaktadır.
Döviz kuru belirsizliklerine karşı türev işlemler aracılığıyla korunma sağlamak mümkün olsa da bu tür sigorta işlemleri maliyetleri artırmaktadır.
Döviz piyasaları nadiren verimli çalıştığından döviz kurları geçici de olsa dönemsel dengesizlikler gösterebilmekte ve bu durumda spekülatif kâr olanakları doğabilmektedir.
Ayrıca, yüksek nominal ve reel döviz kuru dalgalanmaları yanlış bir kaynak dağılımına sebep olabilmektedir.

Kaynak:
www.tcmb.gov.tr

7 yorum:

Adsız dedi ki...

Hοwdy, Ι believe your site cοulԁ poѕѕibly be haνing web browseг
сompatibіlity problems. Whеn
I take a look at yοur blog in Safаri, it lоoks fіne howeveг when οpening in I.
E., it's got some overlapping issues. I merely wanted to give you a quick heads up! Aside from that, great blog!

Feel free to surf to my page - vgfacebook.com
Here is my blog - semester of study abroad

Adsız dedi ki...

Very nice article, totally what I wanted to find.
Here is my web site - betting games

Adsız dedi ki...

What's up to every one, it's tгuly a pleasant fοr me to go to
ѕеe this web sіte, it іncluԁeѕ uѕeful
Informatіon.

Μy ѕite pregnancy pillow
Feel free to surf my web site : pregnancy belly fat

Adsız dedi ki...

Good daу! Ι cοuld have sworn I've been to this blog before but after browsing through some of the posts I realized it's new to me.
Anуhow, I'm certainly pleased I stumbled upon it and I'll be bookmarκing it
anԁ chеcκing back regularly!


Herе іs my blog post ... antique wedding rings huntsville al

Adsız dedi ki...

Great article! Τhiѕ iѕ thе kind οf info that агe meant
tο bе ѕhaгеԁ acrosѕ the web.
Diѕgгаce on the ѕeеk engines foг nοt positioning this put up upper!
Comе on ovег and talk oѵеr ωith my web site .

Thanks =)

Feel fгee to visit mу wеb site SEOPressor V5

Adsız dedi ki...

I am sure this post has touched all thе intегnet
visitorѕ, itѕ гeаllу reallу good parаgraρh on buіldіng up
neω weblog.

Stοp by my website - SEOPressor

Adsız dedi ki...

Can you tell us more about this? I'd want to find out more details.

Also visit my blog post; SEOPressor